ΔΟΚΙΜΙΟ < Ένα ιδιότυπο γραμματειακό είδος
ΟΡΙΣΜΟΣ << Δοκίμιο<< Δοκιμή-απόπειρα για προσέγγιση (προσωπική –υποκειμενική σκοπιά του συγγραφέα) και για προβληματισμό σχετικά με θέματα που απασχολούν τον άνθρωπο. Είναι μια σύντομη μελέτη που πραγματεύεται προβλήματα φιλολογικά, φιλοσοφικά, επιστημονικά, κοινωνικά καθώς και θέματα λογοτεχνίας.
ΣΤΟΧΟΣ ΤΟΥ ΔΟΚΙΜΙΟΥ:
|
ΧΑΡΑΚΤΗΡΙΣΤΙΚΑ ΔΟΚΙΜΙΟΥ:
|
Να επιχειρηματολογήσει
Να ενημερώσει
Να πληροφορήσει
Να πείσει
|
Η συντομία
|
Να θέσει ερωτήματα
|
Η σαφήνεια
|
Να διδάξει
|
Η καλλιέπεια (πλούσια και προσεγμένη έκφραση)
|
Να συγκινήσει
Να καλλιεργήσει την
ευαισθησία
|
Η διαλεκτική προσέγγιση (αντιπαραβολή θέσεων)
|
Να τέρψει
|
|
Να προβληματίσει
|
ΕΙΔΗ ΔΟΚΙΜΙΟΥ:
Α) ΑΠΟΔΕΙΚΤΙΚΟ ΔΟΚΙΜΙΟ
|
Β) ΣΤΟΧΑΣΤΙΚΟ ΔΟΚΙΜΙΟ
|
Επιχειρήματα –Τεκμήρια-Παραδείγματα
|
Συνειρμοί-Μεταφορική, ποιητική
παρουσίαση υποκειμενικών απόψεων ενός
θέματος
|
Αυστηρό, σοβαρό, επιστημονικό ύφος
Προσωπικό
|
Οικείο, άμεσο, ελεύθερο, λογοτεχνικό,
Συναισθηματικά φορτισμένο-Προσωπικό
|
Τρόποι πειθούς: Επίκληση στη λογική –Επίκληση στην αυθεντία
|
Τρόποι πειθούς: Επίκληση στο συναίσθημα (κυρίως)
|
Γλώσσα:
Κυριολεκτική
/Δηλωτική
Ειδικοί
όροι
Λόγιες εκφράσεις
Λεξιλογικός πλούτος
Υποτακτική σύνδεση
Συνοχή κ.λπ.
|
Γλώσσα:
Μεταφορική
/Συνυποδηλωτική
Στοιχεία προφορικότητας δηλ.<Καθημερινές
εκφράσεις
Λέξεις
συναισθηματικά φορτισμένες
Λογοτεχνικότητα/Σχήματα
λόγου
|
ΔΟΜΗ ΔΟΚΙΜΙΟΥ
Α) ΑΠΟΔΕΙΚΤΙΚΟ ΔΟΚΙΜΙΟ
|
Β) ΣΤΟΧΑΣΤΙΚΟ ΔΟΚΙΜΙΟ
|
1.Σταθερό θεματικό κέντρο
2.Τριμερής δομή:
Α. Πρόλογος<
Θέμα-Θέση
Β. Κύριο μέρος
<Επιχειρηματολογία- Αποδεικτικό υλικό
Γ. Επίλογος
<Συγκεφαλαίωση - Συμπεράσματα
|
1.Σταθερό θεματικό κέντρο
2.Χαλαρή δομή
3.Ελεύθερη περιήγηση στο χώρο των ιδεών
|